🌳 หลายคนอาจยังไม่รู้ว่า #เดือนพฤษภาคม คือหนึ่งในเดือนที่เต็มไปด้วยวันสำคัญทางสิ่งแวดล้อมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นวันพืชมงคล วันต้นไม้แห่งชาติ วันสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ วันความหลากหลายทางชีวภาพ หรือแม้แต่ วันเต่าโลก 

ขณะเดียวกัน ประเทศไทยกำลังเผชิญกับวิกฤตสิ่งแวดล้อมที่ทวีความรุนแรงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็น พื้นที่ป่าไม้ที่ลดลง ปริมาณขยะเหลือทิ้งล้นเมือง หรือการปนเปื้อนในท้องทะเล ซึ่งต่างส่งผลกระทบโดยตรงต่อระบบนิเวศและสิ่งมีชีวิตนานาชนิด หากปล่อยไว้ทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่อย่างจำกัดก็จะถูกทำลายลงไปเรื่อย ๆ จนส่งผลต่อคุณภาพชีวิต และเศรษฐกิจของประเทศในอนาคต 

จากความตระหนักรู้เกี่ยวกับปัญหาและความสำคัญของสิ่งแวดล้อม ทำให้ในปัจจุบัน หลายภาคส่วนเริ่มหันมาให้ความสำคัญกับการดูแลสิ่งแวดล้อมในเชิงรุก ทั้งการจัดตั้งโครงการอนุรักษ์ในระดับชุมชน ไปจนถึงการนำนวัตกรรมสมัยใหม่เข้ามาฟื้นฟูธรรมชาติ และช่วยอนุรักษ์สัตว์ป่าที่กำลังเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ 

👍🏻 NIA ถือเป็นหนึ่งหน่วยงานที่ให้การสนับสนุนผลักดันนวัตกรรมไทย โดยมุ่งเน้นการฟื้นฟู ดูแล และอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นทรัพยากรทางทะเล ทรัพยากรป่าไม้ และสิ่งมีชีวิตที่ช่วยเสริมสร้างความสมดุลทางระบบนิเวศ ซึ่งจะมีนวัตกรรมอะไรบ้าง ตามไปดูกัน




🌊 ทะเลไทย ขุมทรัพย์ทางธรรมชาติที่เปี่ยมไปด้วยความสวยงาม ทั้งทิวทัศน์ตระการตา หาดทรายขาวสะอาด จนกลายเป็นจุดหมายปลายของนักท่องเที่ยวทั่วโลก แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าความนิยมนี้ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศทางทะเลที่ทรุดโทรมลงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

🗺️ และเพราะการท่องเที่ยวถือเป็นกำลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจของไทย จึงต้องมองหาการท่องเที่ยวแบบใหม่ที่ไม่กระทบกับธรรมชาติ หนึ่งในทางออกที่น่าจับตาคือ ‘การท่องเที่ยวที่ปล่อยคาร์บอนสุทธิเป็นศูนย์ (Carbon Neutral Tourism)’ คือ การท่องเที่ยวที่ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้น้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมdารท่องเที่ยวไทยตามโมเดลเศรษฐกิจชีวภาพ-เศรษฐกิจหมุนเวียน-เศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy: BCG) โดยธุรกิจต้องปรับเปลี่ยนหรือพัฒนากิจกรรมเพื่อปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้น้อยที่สุด ผ่านการลดการใช้พลังงาน ตลอดจนการชดเชยด้วยกิจกรรมฟื้นฟูและสร้างแหล่งดูดซับคาร์บอนเพื่อลดผลกระทบที่เกิดขึ้นให้เท่ากับศูนย์ 

🛥 “เรือไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ NAVALIAN” จึงถูกพัฒนาขึ้นเพื่อใช้เป็นยานพาหนะสำหรับการท่องเที่ยวด้วยพลังงานสะอาด โดยท้องเรือถูกออกแบบตามหลักไฮโดรไดนิมิก (Hydrodynamics) ซึ่งช่วยลดแรงต้านน้ำ ทำให้เรือแล่นได้อย่างลื่นไหลและใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งยังสามารถนำมาใช้ท่องเที่ยวตามแนวปะการัง สามารถลดผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตทางท้องทะเลได้อย่างยั่งยืน




🐘 “ช้าง” ถือเป็นสัตว์ประจำชาติของคนไทยมาช้านาน แต่ในปัจจุบันช้างป่ากำลังเผชิญกับวิกฤติจากการขยายพื้นที่ของมนุษย์ ทำให้สูญเสียถิ่นอาศัย จนทำให้ช้างต้องบุกลุกเข้าพื้นที่เกษตรกรรม ทำลายทรัพย์สิน หรือแม้กระทั่งการทำร้ายมนุษย์ กลายเป็นปมความขัดแย้งของคนและช้างป่าที่ยากจะหาทางแก้ไข

⚠️ “ระบบเฝ้าระวังช้างป่าโดยชุมชน” จึงกลายเป็นนวัตกรรมที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหาช้างป่าบุกรุกพื้นที่ โดยใช้เทคโนโลยีโดรนที่ติดตั้งระบบตรวจจับอัตโนมัติ พร้อมนำข้อมูลที่ได้มาประมวลผลผ่าน AI เพื่อวิเคราะห์จำนวนและตำแหน่งของช้าง จากนั้นจะมีการแจ้งเตือนพร้อมส่งภาพถ่ายมายังแอปพลิเคชันเพื่อจะได้ป้องกันปัญหาได้ทันท่วงที

🤝🏻 โดยนวัตกรรมนี้ไม่เพียงแต่ช่วยป้องกันความเสียหายต่อพื้นที่เกษตรเท่านั้น แต่ยังเป็นการวางแนวทางในการอยู่ร่วมกันระหว่างคนกับช้างโดยหลีกเลี่ยงจากความรุนแรง ทั้งยังสามารถติดตามความปลอดภัยของช้างป่าได้ตลอดเวลา ซึ่งโครงการนี้เกิดจากความร่วมมือระหว่างสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (NIA) สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ โดยมีเป้าหมายเพื่อให้เทคโนโลยีเข้ามาเป็นสื่อกลางช่วยสร้างความสัมพันธ์ระหว่างคนกับสัตว์ป่าอย่างสันติวิธี



นอกจากปัญหาความสมบูรณ์ทางท้องทะเล อีกหนึ่งปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ต้องเร่งแก้ไขไม่แพ้กันคือ “ขยะ” โดยเฉพาะขยะอาหารที่ถูกกำจัดด้วยการนำไปฝังกลบดิน ซึ่งในแต่ละปีมีการฝังกลบกว่า 1,300 ล้านตัน คิดเป็น 8% ของก๊าซเรือนกระจกที่ถูกปล่อยออกมาเลยทีเดียว 

♻️ เพื่อรับมือกับปัญหานี้ จึงเกิดเป็นนวัตกรรมที่ชื่อว่า “INNOWASTE” หรือเครื่องแปรรูปขยะเศษอาหารให้กลายเป็นดิน-ปุ๋ยคุณภาพ โดย บริษัท อินโนเวสท์ (ไทยแลนด์) จำกัด ที่ช่วยเปลี่ยนของเสียให้กลายเป็นทรัพยากรใหม่ ด้วยความสามารถในการย่อยเศษอาหารให้กลายเป็นดิน-ปุ๋ยคุณภาพดีภายในเวลา 1-2 ชม. เครื่องนี้มาพร้อมใบมีดที่แข็งแรง ทนทาน จึงสามารถบดเศษอาหารได้หลากหลายขนาด ผลลัพธ์ที่ได้จึงเป็นดินที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุอาหารที่สำคัญ อีกทั้งยังช่วยลดการเผาขยะ และลดการปล่อย Carbon Footprint ได้ด้วย

👍🏻 ด้วยศักยภาพที่น่าทึ่งนี้เอง INNOWASTE จึงได้รับความนิยมและอยู่เบื้องหลังการกำจัดขยะเศษอาหารในหลากหลายอุตสาหกรรม เป็นนวัตกรรมที่ได้รับทุนสนับสนุนจาก NIA ในโครงการนวัตกรรมเพื่อสังคม และได้รับรางวัลชนะเลิศในโครงการประกวดแผนธุรกิจนวัตกรรมเพื่อสังคม ประจำปี 2560 ถือเป็นเครื่องพิสูจน์ว่านวัตกรรมนี้ สามารถขับเคลื่อนสังคมและสิ่งแวดล้อมไปได้พร้อมกัน