นาทีนี้...เมืองนวัตกรรมหลายแห่งของจีนกำลังโตไม่หยุด ฉุดไม่อยู่ !

📊 จากผลรายงานการจัดอันดับคลัสเตอร์นวัตกรรมด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (World’s second-most innovative sci-tech clusters) ชั้นนำ 100 อันดับแรกของโลกประจำปี 2023 โดยองค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก (World Intellectual Property Organization: WIPO) พบว่า คลัสเตอร์ที่มีศักยภาพ 5 อันดับแรกกระจายตัวอยู่ในจีนไปแล้วถึง 3 อันดับ โดยมี Shenzhen–Hong Kong–Guangzhou เป็นเมืองที่คว้าอันดับ 2 มาได้ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของพื้นที่ ที่เกิดการรวมตัวกันของนักวิจัย นักวิชาการ นักประดิษฐ์ และนวัตกรจำนวนมาก

👥 ความร่วมมือที่เชื่อมกันเป็นกลุ่มเช่นนี้ ส่งเสริมให้เกิดการสร้างนวัตกรรมที่หลากหลาย โดยเฉพาะใน "เซินเจิ้น" เมืองที่ได้รับฉายาว่า เป็น “ซิลิคอนแวลลีย์ของเอเชีย” หรือ “เมืองไฮเทคแห่งตะวันออก” ถือเป็นเมืองที่มีเทคโนโลยีการสื่อสารโทรคมนาคมโดดเด่นที่สุด แต่กว่าจะมาถึงจุดนี้ มีการส่งเสริมในภาคส่วนต่างๆ อยู่ไม่น้อย ซึ่งมีอะไรน่าสนใจบ้าง มาแกะรอยไปด้วยกัน

⚖  แรกเริ่มเดิมที จีนเป็นหนึ่งในประเทศที่มีโมเดลการบริหารงานแบบการรวมศูนย์อำนาจ แต่เพื่อเปิดโอกาสทางเศรษฐกิจ จึงได้มีการก่อตั้งเขตเศรษฐกิจพิเศษ โดยให้ “เซินเจิ้น” เป็นเมืองแรกในการนำร่องเชื่อมความร่วมมือด้านการค้า การลงทุน รวมถึงวางยุทธศาสตร์ให้เป็นเมืองแห่งการพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยี 

ในอดีตที่ “เซินเจิ้น” ให้น้ำหนักไปที่การสร้างให้เหมือนกับต้นแบบ เพื่อพัฒนาศักยภาพของตัวเองให้ไปถึงระดับที่สร้างผลิตภัณฑ์ทัดเทียมกับประเทศชั้นนำได้

📲 เมื่อประสบความสำเร็จในการเป็นฐานการผลิตยักษ์ใหญ่ “เซินเจิ้น” ก็มีเป้าหมายในการย้ายสถานะจากการเป็นผู้ผลิต ให้กลายมาเป็นผู้ออกแบบวิจัยและพัฒนา จึงได้มีการดำเนินงานผ่านบริษัทชั้นนำต่างๆ มากมายที่ตั้งอยู่ในย่านนั้น หนึ่งในนั้นคือ Huawei เจ้าพ่อด้านเทคโนโลยีการสื่อสารโทรคมนาคม ผู้มีความพร้อมทั้งทางด้านฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ในการพัฒนา 5G และสมาร์ตโฟน 

จากการร่วมมือนี้เอง “เซินเจิ้น” จึงเป็นเมืองแรกของโลกที่สร้างบริการ 5G ให้ครอบคลุมทั่วเมืองได้สำเร็จ อีกทั้งคุณภาพที่โดดเด่นและราคาที่น่าสนใจ ส่งผลให้ Huawei ได้รับการว่าจ้างจากประเทศต่างๆ ในการเข้าไปสร้างบริการวางโครงสร้างพื้นฐานของ 5G มากถึง 40 สัญญาทั่วโลก

🚧 ทว่าเส้นทางการเติบโตก็ต้องถึงคราวสะดุด เมื่อมีเกมการแข่งขันระหว่างอีกขั้วอำนาจอย่างสหรัฐอเมริกา ออกคำสั่งไม่ให้บริษัทโทรคมนาคมของสหรัฐฯ ติดตั้งอุปกรณ์ที่ผลิตโดยบริษัทต่างชาติ และได้เพิ่มความเข้มงวดกับบริษัทจำหน่ายอุปกรณ์สำคัญอย่างชิป เพื่อป้องกันการเติบโตของธุรกิจมือถือ Huawei ซึ่งขณะนั้นได้ขึ้นมามีส่วนแบ่งทางการตลาดถึง 18%

📋 เมื่อถูกขัดขา Huawei จึงมองว่า ถึงเวลาแล้วที่จะผลิตชิปขึ้นมาด้วยตัวเอง ในปี 2021 รัฐบาลมณฑลกวางตุ้งจึงได้ออก “แผนบ่มเพาะอุตสาหกรรมเกิดใหม่เชิงยุทธศาสตร์ เซมิคอนดักเตอร์ และวงจรรวม” โดยเข้าไปวิเคราะห์ถึงต้นเหตุของปัญหา จนพบว่า ปัจจัยหลักเกิดจากการขาดบุคลากรที่มีความรู้และความสามารถ ทำให้เกิดการต่อยอดเป็นแผน “เซินเจิ้นโมเดล” สำหรับพัฒนาด้านอาชีวศึกษาขึ้นมา

🎯 ในแผนพัฒนาครั้งนี้ Huawei ได้ขึ้นมาเป็นผู้กำหนดมาตรฐานและวางแผนการศึกษาตามความต้องการของตลาด ล่าสุดเมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา Huawei เปิดตัวชิปที่ผลิตเองได้เป็นผลสำเร็จ ถือเป็นความก้าวหน้าที่นานาประเทศจับจ้องเป็นพิเศษ เพราะถึงขั้นที่สำนักข่าวอย่าง Bloomberg ต้องนำอุปกรณ์ไปแยกส่วนประกอบตรวจสอบชิ้นส่วนภายใน เพื่อเผยแพร่ให้คนทั้งโลกรับรู้ การเปิดตัวในครั้งนี้ จึงเป็นการแสดงออกถึงความพยายามในการหลุดพ้นออกจากการปิดกั้น เพื่อก้าวขึ้นมาเป็นเจ้าแห่งเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

🚀 นอกจากนี้ นวัตกรรมเทคโนโลยีการสื่อสารได้มีการพัฒนาและถูกใช้ต่อยอดไปยังอุตสาหกรรมประเภทอื่นๆ อีกมากมายหนึ่งในนั้นคือ การขนส่งและโลจิสติกส์ เพื่อสร้างเซินเจิ้นให้เป็น City in the Sky เมืองหลวงของโดรน เพื่อส่งเสริมธุรกิจอากาศยานไร้คนขับ (Unmanned Aerial Vehicles: UAVs) และสร้างบริการขนส่งสินค้าที่สะดวกสบายและรวดเร็วกว่าเดิม ซึ่งล่าสุดมีรายงานว่า เปิดเส้นทางบินไปแล้วทั้งหมด 118 เส้นทาง และขนส่งสินค้าไปแล้วกว่า 113,000 เที่ยว

ท้ายที่สุดไม่อาจปฏิเสธได้ว่า ความสำเร็จต่างๆ ของ “เซินเจิ้น” มาจากการทำงานร่วมกันของหลายภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐที่มีนโยบายสนับสนุน เตรียมโครงสร้างพื้นฐาน และภาคเอกชนที่พร้อมต่อยอดการพัฒนา ได้มีการจับมือกันผลักดันศักยภาพของเมืองดังกล่าว จากเมืองประมงธรรมดา ให้กลายมาเป็นเมืองเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่สัมฤทธิผลในที่สุด

อ้างอิงข้อมูลจาก : 
https://www.wipo.int/global_innovation_index/en/2023/science-technology-clusters.html 
https://blog.dtac.co.th/trendtechnology-shenzhen 
https://www.thairath.co.th/news/foreign/2726022 
https://globthailand.com/seniconductor-china-08082023/ 
https://globthailand.com/china-190521/ 
https://www.youtube.com/watch?v=W59kA4PaSnM 
http://www.szuavia.org/news_cen.php?cid=25&id=7192