🔥 หากลองย้อนกลับไปในวัยเด็ก ขนมขบเคี้ยวที่ทำให้หลายคนสัมผัสกับรสชาติความเผ็ด คงมีชื่อของ “เบนโตะ” ปลาหมึกอบกรอบอยู่ในนั้นเป็นแน่

🦑 “เบนโตะ” ถือเป็นพี่ใหญ่ครองส่วนแบ่งทางการตลาดของปลาหมึกอบกรอบถึง 70% และแบรนด์ยังครองความนิยมในการเป็น “เอ็กซ์ตรีม สแน็ค” จนขึ้นแท่นเป็นลิสต์ของฝากยอดฮิตในหมู่นักท่องเที่ยวจีนและเกาหลีใต้ที่เข้ามาภายในประเทศไทย อีกทั้งยังได้มีการส่งออกผ่านตัวแทนจำหน่าย และขยายโรงงานไปตั้งฐานการผลิตในกัมพูชาและเวียดนาม ซึ่งในตลาด CLMV (กัมพูชา สปป. ลาว เมียนมา และเวียดนาม) เบนโตะมีสัดส่วนยอดขายราว 20% ของยอดขายในปี 2565 ทั้งหมด

📈 แม้ข้อมูลการเติบโตทางการตลาดจะเป็นที่น่าพอใจ แต่บริษัท ศรีนานาพร มาร์เก็ตติ้ง จำกัด (SNNP) มองการณ์ไกลไปถึงการพัฒนาอาหารแห่งอนาคต (Future Food) เพื่อให้ทันต่อกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลก ด้วยการหยิบยกประเด็นเรื่อง Plant-based Food ขึ้นมาพัฒนาและต่อยอดผลิตภัณฑ์ในเครือ โดยข้อมูลจากศูนย์วิจัยธนาคารกรุงไทยคาดว่า ตลาด Plant-based Food อาจเติบโตสูงถึง 45,000 ล้านบาท ในปี 2567 ซึ่งปัจจัยที่ส่งเสริมให้โปรตีนทางเลือกได้รับความสนใจมากขึ้น เป็นผลมาจากกระแสการดูแลสุขภาพ ความมั่นคงด้านอาหาร และการแก้ไขปัญหาความยั่งยืนในอนาคต

💪 หลังจากเผชิญปัญหาโรคระบาด ผู้คนส่วนใหญ่ต่างหันมาใส่ใจเรื่องโภชนาการมากขึ้น โดยพิจารณาโปรตีนจากพืชเป็นลำดับแรก เพราะมีประโยชน์ต่อสุขภาพ อุดมไปด้วยสารอาหารที่จำเป็น ตลอดจนแก้ปัญหาการขาดแคลนอาหาร และลดผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสิ่งแวดล้อม เนื่องจากการทำปศุสัตว์ เป็นหนึ่งในสาเหตุของการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศ ซึ่งหากอุณหภูมิโลกสูงขึ้นเกิน 1.5 องศาเซลเซียส อาจส่งผลกระทบต่อธรรมชาติอย่างการละลายของธารน้ำแข็งขั้วโลก และภาคการประมงอาจต้องแบกรับความเสี่ยงในการจับสัตว์น้ำได้ลดลงจากเดิมกว่า 3 ล้านตันเลยทีเดียว

🍽 บริษัทศรีนานาพรเล็งเห็นถึงโอกาสนี้ จึงริเริ่มวิจัยและพัฒนาโปรตีนทางเลือก เพื่อเตรียมรองรับการเปลี่ยนแปลงและความต้องการของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้นในอนาคต ผ่านโครงการ “ซูริมิไลค์ : โปรตีนจากถั่วเขียวทดแทนซูริมิ” ซึ่งเป็นส่วนประกอบในการผลิตเบนโตะ โดยขั้นตอนการผลิตซูริมิไลค์ จะขึ้นรูปโปรตีนด้วยกระบวนการเอ็กซ์ทรูชัน (Extrusion) ที่จะทำให้โปรตีนจากวัตถุดิบเกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างและจัดเรียงตัวใหม่เป็นโครงสร้างเส้นใยที่มีคุณลักษณะใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์ 

🥜 ทว่าก่อนที่บริษัทศรีนานาพรจะตัดสินใจใช้ถั่วเขียวเป็นวัตถุดิบ ได้มีการเลือกโปรตีนจากแหล่งอื่นๆ ทั้งถั่วลิสง ถั่วเหลือง ถั่วแดง และถั่วดำมาร่วมพัฒนาด้วยเช่นกัน แต่สิ่งที่พบคือ ถั่วแต่ละชนิดมีคาแรกเตอร์ที่ทำให้เกิดกลิ่นเฉพาะตัวบางอย่างที่แตกต่างกัน เกิดจากการทำงานของเอนไซม์ไลพอกซีจีเนส (Lipoxygenase) ซึ่งในตอนทดลองด้วยถั่วหลากหลายชนิดก็พบว่าถั่วเขียวให้กลิ่นที่น้อยกว่าถั่วชนิดอื่น รวมถึงขึ้นรูปจัดเรียงเส้นใยได้ดี ทำให้การพัฒนาจากถั่วเขียวใกล้กับซูริมิในการทดลองระดับห้องปฏิบัติการ (Lab-scale test) มากที่สุด

👩‍🔬 แม้พัฒนาในระดับห้องปฏิบัติการได้ใกล้แค่ไหน แต่ในช่วงกระบวนการผลิตระดับอุตสาหกรรม ก็ยังคงมีปัญหาและอุปสรรคอยู่ไม่น้อย เนื่องจากเครื่องจักรอาจสร้างเส้นใยในแบบที่ต้องการได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ โดยเครื่องเอ็กซ์ทรูเดอร์ในประเทศไทยที่ขึ้นรูปด้วยความชื้นสูงยังมีจำนวนจำกัด และที่มียังเป็นเพียงเครื่องจักรในระดับต้นแบบที่ต้องมีการพัฒนาต่อเพื่อให้ใช้งานในระดับอุตสาหกรรมได้ต่อไป

🤝 จากโจทย์นี้ บริษัทศรีนานาพรจึงเริ่มหาแนวทางเดินหน้าต่อ โดยยื่นข้อเสนอโครงการเพื่อขอรับทุนนวัตกรรมแบบมุ่งเป้า  (Thematic Innovation Grant) ในปีงบประมาณ 2565 เพื่อต่อยอดการพัฒนาซูริมิไลค์ให้ดียิ่งขึ้น ซึ่งหากโครงการประสบผลสำเร็จ จะไม่ใช่แค่นำมาใช้กับสินค้าอย่างเบนโตะเท่านั้น แต่ยังผลิตซูริมิได้โดยไม่ต้องพึ่งวัตถุดิบดั้งเดิมอย่างเนื้อปลา ซึ่งกำลังประสบปัญหาขาดแคลนในขณะนี้ รวมถึงช่วยกระตุ้นการส่งออกของประเทศไทยให้เติบโตขึ้นอีกด้วย

🌿 นอกจากนี้ การเติบโตของโปรตีนทางเลือก ยังช่วยเพิ่มโอกาสให้เหล่าเกษตรกรและผู้ประกอบการไทยสร้างรายได้เพิ่มขึ้น อาทิ ปลูกถั่วสลับกับนาข้าว ปลูกถั่วระหว่างรอผลผลิต พัฒนาสายพันธุ์ถั่วที่ให้ผลผลิตสูง หรือสร้างผลิตภัณฑ์โปรตีนจากพืชที่ตอบโจทย์กระแสการบริโภคอาหารแห่งอนาคตที่กำลังได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง

🚩 ดังนั้น การทำงานของบริษัทศรีนานาพร มาร์เก็ตติ้ง จำกัด จึงเน้นย้ำความสำคัญเรื่องอาหารแห่งอนาคต โดยคำนึงถึงปัจจัยทั้ง 3 ด้าน ได้แก่ อาหารกับการกินดีอยู่ดี บริบทสังคม และสิ่งแวดล้อม ซึ่งหลังจากนี้คาดว่า อาจมีเบนโตะที่เป็น Plant Base ออกมาให้ผู้บริโภคได้ลิ้มลอง และยังถือเป็นก้าวสำคัญของอุตสาหกรรมอาหารไทยที่จะได้ชิมรสชาติใหม่ที่ต่างออกไปจากเดิม โดยเฉพาะโปรตีนทางเลือก ซึ่งเป็นหนึ่งในสาขาธุรกิจนวัตกรรมด้านอาหารและผลไม้ไทยมูลค่าสูงเพื่อการส่งออก (High-Value Food and Fruit for Export) ที่ NIA ให้การสนับสนุนอย่างต่อเนื่องเสมอมา

อ้างอิงข้อมูลจาก : 
https://www.brandbuffet.in.th/2022/06/snnp-x-innovation-thailand-platform/ 
https://krungthai.com/th/krungthai-update/news-detail/595 
https://www.bangkokbanksme.com/en/23-5up-future-food-opportunities-for-thai-sme-entrepreneurs 
https://www.smethailandclub.com/book/10116.html 
https://thestandard.co/global-warming-to-breach-1-5-c/#:~:text=อุณหภูมิที่สูงเกิน%201.5,แนวชายฝั่งได้ในที่สุด